Khó khăn trong quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân

Đoàn kiểm tra một cơ sở khám chữa bệnh tư nhân

Thời gian qua, Phòng Y tế TP. Long Xuyên chủ động phối hợp các đơn vị liên quan, xây dựng kế hoạch liên ngành, chuyên ngành, tổ chức kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn. Năm 2017, đoàn kiểm tra 274 cơ sở (khám, chữa bệnh, dịch vụ y tế, kinh doanh thuốc), phối hợp Thanh tra Sở Y tế kiểm tra 66 cơ sở. Qua đó, chưa phát hiện thuốc giả, thuốc kém chất lượng, thuốc không rõ nguồn gốc tại các công ty, nhà thuốc, quầy thuốc. Hầu hết cơ sở chấp hành quy định pháp luật về hành nghề. Tuy nhiên, còn một số cơ sở chưa chấp hành nghiêm: thu giá dịch vụ khám, chữa bệnh cao hơn giá đã niêm yết; có lập sổ khám, chữa bệnh nhưng... không ghi chép đầy đủ; kê đơn thuốc nhưng không ghi đầy đủ, rõ ràng, chính xác trong đơn về số lượng, liều dùng, thời gian dùng; vừa kê đơn vừa bán thuốc cho người bệnh... Trong 340 cơ sở đã kiểm tra, có 13 cơ sở vi phạm (chiếm tỷ lệ 3,8%), tổng mức xử phạt gần 100 triệu đồng. Các tháng đầu năm 2018, lực lượng chức năng kiểm tra 282 cơ sở (chiếm tỷ lệ 37,3%) , phát hiện 10 cơ sở vi phạm (chiếm tỷ lệ 3,55%), bị xử phạt gần 200 triệu đồng. Đợt này, đoàn kiểm tra phát hiện ở một số công ty, nhà thuốc, quầy thuốc có kinh doanh thuốc giả, thuốc kém chất lượng, thuốc không rõ nguồn gốc.

“Thành phố đã tăng cường công tác tập huấn, triển khai văn bản pháp luật định kỳ hàng năm; tăng cường công tác kiểm tra, xử lý, nhưng một số cơ sở vẫn chưa chấp hành nghiêm quy định. Người hành nghề y dược mục đích tương tự kinh doanh, vì lợi nhuận và nhiều lý do khác nhau, dù biết bị cấm nhưng vẫn vi phạm. Điển hình như cơ sở vật chất lúc thẩm định thì đạt yêu cầu (về diện tích và các điều kiện kèm theo), nhưng sau đó tự điều chỉnh, kéo theo diện tích và các điều kiện bị sai quy định. Có cơ sở hành nghề vượt quá phạm vi hành nghề, cung ứng dịch vụ y tế còn nhiều bất cập, gây lo lắng cho cộng đồng. Luật cấm bác sĩ bán thuốc dưới mọi hình thức, nhưng họ vẫn bán mà không khám bệnh, kê đơn. Nhà thuốc phải kê đơn khi bán thuốc, nhưng không thực hiện... Thậm chí, một số chủ cơ sở là cán bộ nhà nước, đang công tác tại các cơ sở y tế công, tư; hoặc đã nghỉ hưu, nhưng ý thức chấp hành pháp luật chưa cao. Mặt khác, chủ trương xã hội hóa y tế ngày càng được đẩy mạnh, nhiều chính sách được mở rộng, hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện, huy động được các nguồn lực của cộng đồng tham gia vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, trong hệ thống y tế tư nhân còn một số cơ sở chưa làm hài lòng người dân, gây bức xúc trong dư luận xã hội”- BS CKII. Nguyễn Văn Sử, Trưởng phòng Y tế TP. Long Xuyên bày tỏ.

 Hạn chế lớn nhất hiện nay là thiếu nhân lực, kinh phí cho quá trình quản lý hành nghề. Phòng Y tế thành phố phân công 3 cán bộ quản lý hành nghề y, dược tư nhân; phường, xã có 1 cán bộ kiêm nhiệm công tác này. Lực lượng này quá mỏng, không thể kiểm tra bao phủ mỗi cơ sở 1 lần/năm, chỉ có thể tập trung kiểm tra, giám sát tại các “điểm nóng”. Tỷ lệ kiểm tra hàng năm không đạt 50% tổng cơ sở đang quản lý. Cán bộ quản lý tại các trạm y tế kiêm nhiệm nhiều chương trình, thời gian dành cho giám sát, kiểm tra bị hạn chế. Kinh phí dành cho công tác này ở thành phố chỉ 20 triệu đồng/năm, về các phường, xã càng ít hơn.

“TP. Long Xuyên đang phấn đấu từng bước cải thiện, góp phần tạo sự hài lòng cho người dân trong quá trình chăm sóc sức khỏe. Sắp tới, phòng tăng cường công tác quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn; tích cực, chủ động tham mưu Thành ủy, HĐND, UBND thành phố các kế hoạch giám sát, kiểm tra, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Ngoài việc tăng cường phối hợp liên ngành giám sát, kiểm tra, xử lý cơ sở vi phạm thường xuyên và đột xuất, chúng tôi sẽ thông báo các cơ sở bị xử lý hành chính (hoặc có vi phạm nhưng cho cam kết khắc phục) đến cơ quan chủ quản, để họ nắm bắt thông tin về sự chấp hành pháp luật của cán bộ, xem xét đánh giá cuối năm. Qua đó, tạo sự đồng bộ trong quản lý và tính công bằng trong xét thi đua khen thưởng”- BS Nguyễn Văn Sử thông tin thêm.

Đề xuất về trên, đơn vị cho rằng nên thanh tra thí điểm phòng khám bác sĩ vừa khám bệnh, vừa bán thuốc (trừ đông y) trên địa bàn TP. Long Xuyên. Về chuyên môn, thuốc bán cho bệnh nhân không còn nhãn, vào bọc sẵn... bị xem là thuốc không rõ nguồn gốc, không có hạn sử dụng, không rõ giá tiền, bệnh nhân khó yên tâm sử dụng. Điều này đang gây bức xúc trong dư luận, nên cần có giải pháp xử lý hiệu quả nhất.

Năm 2018, Phòng Y tế quản lý 756 cơ sở  (trong đó 428 cơ sở hành nghề y, 328 cơ sở hành nghề dược), 4 bệnh viện tư nhân và 1 phòng khám, tổng quy mô trên 300 giường bệnh.

Bài, ảnh: KHÁNH HƯNG