
Mai Phú Hào và khu vực trưng bày những đồ vật xưa. Ảnh: ĐẶNG LINH
“Mỗi món đồ đều có hình ảnh của người lính. Giờ đến lượt em gìn giữ, em nghĩ đó là cái duyên”, Hào nói, đôi mắt ánh lên niềm tự hào. Niềm đam mê của Hào bắt đầu từ năm 2017 khi em học lớp 4. Qua những bài học trên lớp, phim tài liệu về cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, những câu chuyện về hành trình gian khổ mà cha ông ta đã đi qua khiến cậu bé 8 tuổi như bị hút vào một thế giới khác.
Ở tuổi 17, hào sở hữu bộ sưu tập với hơn 700 món kỷ vật, trong đó có 10 áo trấn thủ, 5 ba lô vuông của chiến sĩ Việt Minh thời chống Pháp, ba lô Tô Châu, mũ sắt Liên Xô và cả bình phun thuốc của Mỹ, thứ Hào vô tình tìm thấy trong nhà người thân sau nhiều năm tìm kiếm qua tư liệu. Ngoài việc sưu tập và tìm hiểu Hào còn tham gia phục dựng lịch sử trong nhóm A509, một nhóm nhỏ gồm 5 người trẻ cùng đam mê sưu tầm kỷ vật chiến tranh ở TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. Mỗi khi có món đồ quý ở vùng cao, mọi người lại nhắn tin cho nhau chia sẻ cách bảo quản, phục chế. “Em nghĩ mình chỉ là người đi tiếp mạch ký ức”, Hào nói.
Một phần bộ sưu tập được Hào tìm qua các mối thu mua ở Mường Thanh và các tỉnh miền núi phía Bắc, phần khác được các cựu chiến binh tặng lại. Hào kể, có những cựu chiến binh biết em còn nhỏ mà yêu lịch sử nên tặng em vỏ đạn, bình tông, chiếc băng tang khi Bác Hồ mất. Hào xúc động lắm vì thấy mình được tin tưởng để giữ một phần ký ức thiêng liêng.
Người truyền cảm hứng lớn nhất cho Hào là ông cậu, cựu chiến binh Lê Thống Nhất, thương binh từng tham gia kháng chiến chống Pháp ở chiến trường Nam Bộ. “Ông bị mất một chân, cụt các ngón bàn tay phải nhưng lúc nào cũng kể chuyện chiến trường bằng giọng hồn nhiên. Nghe ông kể, em thấy thương và tự hào, cũng nhờ vậy mà em quyết tâm giữ lấy những gì còn sót lại của thời ấy”, Hào bộc bạch.
Trong căn phòng nhỏ của mình, Hào bày mọi thứ gọn gàng, mũ sắt trên kệ, áo trấn thủ treo thành hàng, ba lô xếp vuông vức. Những món đã quá cũ, không thể vệ sinh sạch, em vẫn giữ nguyên vì sợ mất đi “hơi thở” của thời gian. Mỗi vết sờn, mỗi đường may thô đều là chứng nhân của một thời lửa đạn. Hào chỉ lau rồi cất trong thùng kín.
Cha mẹ Hào hiểu con trai mê “môn chơi lạ” nên luôn động viên. “Ba mẹ nói, miễn sao con tìm hiểu được lịch sử, biết ơn ông cha là được”, Hào cười. Nhờ sự ủng hộ đó, Hào càng vững tin hơn trong hành trình sưu tầm và phục dựng lịch sử.
Đang học năm cuối cấp, Hào dự định thi vào ngành công nghệ kỹ thuật cơ khí để sau này phục chế tốt hơn các hiện vật. Hào mong sẽ có nhiều bạn biết đến và yêu những kỷ vật chiến tranh như mình.
ĐẶNG LINH